Cuireadh síneadh ama an mhí seo le maolú ar sheirbhísí ateangaireachta agus aistriúchán na Gaeilge i bParlaimint na hEorpa, áit ar reáchtáladh an chéad chruinniú go hiomlán sa teanga an Mháirt seo caite.
De réir na rialacha, ní mór seirbhísí a bheith ar fáil i ngach ceann de 24 theanga oifigiúla an Aontais Eorpaigh.
Ach cé go bhfuil ardú mór tagtha ar líon na n-aistritheoirí agus na hateangairí atá fostaithe ó 2021 nuair a cuireadh deireadh le maolú na Gaeilge sa AE, níl soláthar cuí ar fáil fós sna hinstitiúidí ar fad.
Tá eisceacht i bhfeidhm sa Pharlaimint anois don Ghaeilge go dtí 2029 nó go dtí go méadaítear líon na foirne. Déanfar athbhreithniú ar an staid gach sé mhí.
Cutting off family members: ‘It had never occurred to me that you could grieve somebody who was still alive’
The bird-shaped obsession that drives James Crombie, one of Ireland’s best sports photographers
The Dublin riots, one year on: ‘I know what happened doesn’t represent Irish people’
The week in US politics: Gaetz fiasco shows Trump he won’t get everything his way
Ní chuireann ach Ollscoil na Gaillimhe oiliúint ar fáil san ateangaireacht chomhdhála i nGaeilge.
Is ar bhallstáit atá an fhreagracht oiliúint a chur ar ghairmithe, lena n-áirítear ateangairí comhdhála. Tá sé ráite le fada gur gá tabhairt faoi cheist na hoiliúna go córasach má táthar chun seirbhísí teanga cuí a chur ar fáil.
Níl ach méid áirithe ama fágtha i gcumhacht ag an rialtas seo. Deis é sin don Aire Breisoideachais agus Ardoideachais, agus don Aire Stáit do Ghnóthaí Eorpacha, dáiríreacht a léiriú faoi thodhchaí na teanga san AE agus iarracht a dhéanamh an cheist a réiteach.
‘Tá ár dteanga á marú os ár gcomhair’
Ní raibh Seachtain na Gaeilge ach díreach thart nuair a fuair Tuarascáil nóta ó léitheoir darb ainm John Rogers faoin neamhaird a tugadh ar fhreagra i nGaeilge a thug an Tánaiste Mícheál Martin ar cheist faoi chinneadh Leo Varadkar éirí as a phost mar Thaoiseach.
“Bhí mé ag féachaint ar an nuacht inné ar RTÉ 1,” a dúirt an tUasal Rogers sa nóta.
“Bhí preasagallamh ar siúl leis an Tánaiste tar éis óráid an Taoisigh.”
“I dtreo an deiridh cuireadh ceist as Gaeilge air ach nuair a thosaigh an Tánaiste ag freagairt i nGaeilge, chuaigh RTÉ Nuacht ar ais go dtí an stiúideo.”
Luaitear na rialacha neamhscrite cainte ó am go chéile a cheadaíonn úsaid na Gaeilge i gcómhthéacsanna áirithe ach má táthar chun na gnásanna teanga sin a cheansú, beidh gá le cur chuige misniúil, dána, agus nuálach ó na meáin.
Mar a deir an tUasal Rogers: “Níl a fhios agam cad eile [is féidir a] rá. Níl a fhios agam cad eile [is féidir a] dhéanamh.”
“Tá ár dteanga á marú os ár gcomhair.”
