Cead cainte cainteach

Crobhingne: Má deirimse gur ribe liath ar bhundún gabhair a leithéid seo de dhuine ní dócha go bhfuil sin á chiallú go litriúil…

Crobhingne: Má deirimse gur ribe liath ar bhundún gabhair a leithéid seo de dhuine ní dócha go bhfuil sin á chiallú go litriúil agam. Is minic an fonn sin orm nuair a osclaím an nuachtán ar maidin.

Bím maslaithe ar maidin, agus maslaithe um nóin, is dá n-éireoinn san oíche is maslaí a gheobhainn.

San aistriúchán máistriúil atá déanta ag Breandán Ó Doibhlin ar Gargantua le Rabelais liostálann sé cuid bheag de na hainmneacha maslacha atá ag na mangairí císte dá naimhde. Is amhlaidh gur thug siad "daoscar na sráide, mantacháin, beagaidíní beaga beadaí, giollaí na leisce, slíbhíní, ruanna gan rath, lucht drabhláis, peasánaigh, gaisceoirí, " orthu, agus mar sin de ar aghaidh.

Cuid den saol an cáineadh, an masla, an aithis, an toibhéim. Cuid den saol, leis, é an dea-bhéas, an mhodhúlacht, an chaoine agus an chúirtéis.

READ MORE

D'oirfeadh sé do gach creideamh a bheith measúil air agus béasach le gach creideamh eile. Is fearr ceart dom, ceart duit, ná cac dom, cac duit.

D'oirfeadh sé do gach pobal/náisiún/comhthalán/sochaí/cuallacht an oiread measa a bheith acu ar an mbean thall is atá acu ar an bhfear abhus. D'oirfeadh sé do Chríostaithe Íosa a leanúint; mar a d'oirfeadh sé d'Ioslam Machmad a leanúint.

Níl in aon chreideamh ach idéal doshroichte amach. Níl in aon chóras polaitíochta ach caisleán óir ag bun na spéire a bhfuil bóthar cam breac le corpáin fan na slí chuige.

Duine ar bith a ghéilleann go hiomlán hólas bólas siar amach do chóras reiligiúnda nó polaitiúil ar bith tá éigean á dhéanamh aige ar an gcomhartha ceiste.

Agus is é an comhartha ceiste an fhoirm ghramadaí is tábhachtaí amuigh. Más mothúchán atá san intriacht nó sa chomhartha uaillbhreasa, is meabhair is bun leis an gcomhartha ceiste. Is leamh agus is lag iad an briathar agus an t-ainmfhocal suas is anuas leis.

D'oirfeadh dúinn, mar sin, agus b'fhearr go mbeadh meas againn ar Ioslam agus ar an tsibhialtacht mhór a ghin sé. B'iontach dúinn féin go leithleasach foghlaim a dhéanamh ar a shlite, ar a bhealaí, ar a mheon.

Ba shaibhrede sinn é, mar ba shaibhride sinn nuair a thug siad uimhreacha dúinn, agus scéalaíocht, agus eolaíocht a bhí ligthe i ndearmad. Ba mhaith, leis, na comparáidí simplí a dhéanamh go laethúil. Iad a dhingeadh siar inár mbráid.

Cad iad na tíortha "Eorpacha" nó de chuid an Iarthair a bhfuil gabháltas déanta ag tíortha Arabacha, nó Moslamacha orthu, le habair, céad caoga éigin bliain anuas? An gcloisim ciúnas mór amuigh ansin, áit éigin? Agus a mhalairt sin timpeall.

Cad iad na tíortha Arabacha, nó Moslamacha a ndearna an "Eoraip" agus a mac i Meiriceá gabháltas agus concas orthu, le habair, an méid céanna de bhlianta? An bhfuil liosta fada agat a shínfidh níos sia ná bun an leathanaigh?

Agus cad iad na tíortha Arabacha a bhfuil Impireacht Angla-Mheiriceánach an domhain ag buamáil anois, fad is atá seo á léamh agat? Agus na tíortha Ioslamacha eile atá faoi bhagairt? Agus a mhalairt sin timpeall? Cuibheas, a bhean bheag, a bhean bheag, cuibheas a bhean bheag, stampáil agus íle, mar adúirt an t-amhrán.

Tá cúiseanna maithe móra le go mbraithfeadh an domhan Arabach, agus an domhan Ioslamach is fairsinge go mór ná é, go mbraithfeadh siad maslaithe go laethúil. Mar táid.

Ach is amhlaidh go ngabhann an domhan Moslamach ar aghaidh, leis, trí áiteamh, trí dhíospóireachtaí, trí argóintíocht, trí mhionléamh agus mhionsuathadh ar smaointe, ar thraidisiúin. Mar a dheineann Críostaithe, agus Cumannaigh, agus Giúdaigh, agus Tuataigh. Ní mó ná tá Ioslam ina stad ná mar atá aon chreideamh eile, reiligiúnda ná saolta.

Ceann d'arm lóin an áitimh sin is ea an masla, agus an cartún, agus an magadh, agus an aiste léannta, agus an mórshiúl agóide, agus an fonóta, agus an fhearg, agus an sáiteán, agus an chaint thar chailc. Agus is thairis an chailc sin a chaithfimid dul i gcónaí. Mar is san réimse sin a thriailtear ár miotal idir chreidmhigh agus ainchreidmhigh. Is é an masla an chomaoin is mó is féidir a chur ar an neach thall.

Is é an freagra ar chead cainte cáinteach ná a thuilleadh cainte cáintí. Cluiche cumhachta é giob ar bith eile.

Alan Titley

Alan Titley

Scríbhneoir agus scoláire é Alan Titley. Alan Titley, a contributor to The Irish Times, is a writer and scholar